شهرهاي توريستي ايران و اماكن گردشگري

بانه
از ويكي‌پديا، دانشنامهٔ آزاد
بانه
بانه
Baneh Municipality.svg
كشور      ايران
استان     كردستان
شهرستان     بانه
بخش     مركزي
نام(هاي) ديگر     به‌رۆژه كۆڹ
نام(هاي) قديمي     به‌رۆژه (رو به آفتاب)
مردم
جمعيت     ۸۵٬۱۹۰ نفر در سال ۱۳۹۰[نيازمند منبع]
جغرافياي طبيعي
مساحت     ۱۵۸۴٫۵ كيلومتر مربع
ارتفاع از سطح دريا     ۱۵۵۴ متر
اطلاعات شهري
شهردار     بابك رستم پور
ره‌آورد     شال و گيوه محلي
انواع لوازم خانگي
پوشاك
لوازم الكترونيكي
كيف و كفش
لبنيات محلي
پيش‌شماره تلفني     ۰۸۷–۳۴۲[۱]
تابلوي خوش‌آمد به شهر
بانه بر ايران واقع شده‌است
بانه
روي نقشه ايران
۳۵.۹۸۹۴° شمالي ۴۵.۸۹۵۳° شرقيمختصات: ۳۵.۹۸۹۴° شمالي ۴۵.۸۹۵۳° شرقي

بانه نام شهري است در استان كردستان واقع در مرز غربي ايران. شهر بانه مركز شهرستان بانه در دامنۀ شمالي رشته كوه‌هاي زاگرس، ۲۰ كيلومتري نوار مرزي ايران با عراق و جنوب غربي سقز و جنوب شرقي سردشت قرار گرفته‌است. بانه با شهرستان‌هاي مريوان، سردشت، سقز و كردستان عراق هم‌مرز و داراي ارتباط مناسب جاده اي مي‌باشد. واردات كالاهاي خارجي از طريق مرز عراق، بازارچۀ پررونقي براي اين شهر به ارمغان آورده است. شهر بانه و بعضي از آبادي‌هاي اطراف آن در دوران جنگ ايران و عراق توسط هواپيماهاي عراقي بمباران شيميايي شد.[۲]

محتويات

    ۱ جمعيت
    ۲ وجه تسميه
        ۲.۱ معاصر
    ۳ مردم
        ۳.۱ زبان
    ۴ مشاهير
    ۵ دين و مذهب
    ۶ مراكز علمي
    ۷ نهادهاي مدني
    ۸ شهرهاي خواهر
    ۹ نگارخانه
    ۱۰ فهرست هتل‌هاي بانه
    ۱۱ پيوند به بيرون
    ۱۲ پانويس

جمعيت

بر اساس نتايج سرشماري سال ۱۳۹۰ اين شهر با جمعيت ۸۵٬۱۹۰ بعد از شهرهاي سنندج، سقز و مريوان چهارمين شهر بزرگ استان كردستان محسوب و ۱۰۹ شهر امين ايران است.[نيازمند منبع][۳]
وجه تسميه

نام بانه را از واژهٔ كردي بان به معني «بام» و بلندي و متأثر از ارتفاعات و نحوهٔ استقرار و موقعيت شهر بانه مي‌دانند. ارتفاع ۱۵۵۴ متري شهر از سطح دريا و چشم‌انداز بلندي‌هاي پيرامون آن موجب شده‌است كه مردم براي رسيدن به شهر مسير زيادي را به طرف سربالايي طي كنند. نام بانه را به معني خانه (منظور اقامتگاه و آبادي و مسكن است) و اردو (منظور اردوگاه سربازان است) و پادگان (شهر دو قلعه بزرگ داشته) نيز تفسير كرده‌اند.

به نوشته شرفنامه بانه نام ولايتي بود كه امراي عشاير آنجا بدان منسوب بودند. اين ولايت مشتمل بر دو قلعه وناحيه بود كه يكي را «قلعه بيروز» و ناحيه بانه و ديگري را «قلعه شوي» مي‌خواندند؛ كه در مابين ولايات اردلان و بابان و مكري واقع بوده است.[۴][۵]
معاصر

در ۱۳۲۳ خورشيدي شهر بانه به وسيلهٔ محمدرشيد خان داروخاني (از كردهاي روستاي داروخان عراق) كه بر ضد دولت مركزي ايران دست به شورش زده‌بود، به آتش كشيده شد، ولي با حملهٔ نيروهاي دولتي و فرار او به عراق بازسازي شهر آغاز شد و طي ۱۰ سال ادامه يافت.[۵]
مردم
زبان

زبان مردم بانه كردي سوراني با لهجه سليمانيه‌اي مي‌باشد.[۶][۷]
مشاهير

    ابراهيم يونسي نويسنده، مترجم
    فرخ نعمت پور نويسنده، روزنامه‌نگار
    عطا نهايي نويسنده
    بهمن قبادي كارگردان
    بابك صحرانورد نويسنده

دين و مذهب

مردم بانه مسلمان و اهل سنت و جماعت و پيرو مذهب امام شافعي هستند.[۶]

در بانه يك اقليت يهودي وجود داشت كه تعدادشان بالغ بر چهل خانوار مي‌شد. آن‌ها بعد از اعلام استقلال اسرائيل در سال ۱۹۴۸ ميلادي و تقسيم فلسطين، در سال ۱۳۲۷ شمسي به فكر مهاجرت به فلسطين افتادند و در اواخر سال ۱۳۲۸ خورشيدي به كلي بانه را ترك نموده و به فلسطين مهاجرت كردند. هم‌زمان با مهاجرت يهوديان بانه، يهوديانِ سردشت، سقز، بوكان و مريوان و قسمتي از يهوديان سنندج و مهاباد و پيرانشهر نيز مهاجرت كردند.[۶] دو نظريه در مورد سكونت يهوديان در غرب ايران وجود دارد كه اولي بيان مي‌دارد كه سكونت يهوديان در بانه از سال ۱۳۶ ميلادي در زمان شورش باركوشباس بر ضد حكومت روم و پراكنده‌شدن يهوديان در اطراف جهان اتفاق افتاده[۸][۹] و دومي اين موضوع را به زمان تيگلات پلاسر پادشاه آشور ۷۴۱ تا ۷۴۹ سال پيش از ميلاد مسيح نسبت مي‌دهد كه بعد از فتح اورشليم به دست پلاسر بالغ بر شصت هزار يهودي به بخش‌هاي غرب ايران، سرزمين ماد و جنوب درياي مازندران و دامنهٔ كوه‌هاي قفقاز تبعيد شدند.[۱۰]]
مراكز علمي

    دانشگاه آزاد اسلامي واحد بانه http://iaubaneh.ac.ir/
    دانشگاه پيام نور مركز بانه http://www.banehpnu.ac.ir/

نهادهاي مدني
رديف     نام انجمن     تأسيس
۱     انجمن اميد جوانان بانه     1395
2     انجمن ادبي بانه     ۱۳۶۸
3     انجمن هنرهاي نمايشي     ۱۳۶۹
4     انجمن موسيقي     ۱۳۷۴
5     انجمن خوشنويسان     ۱۳۷۵
6     انجمن پاژين     ۱۳۷۸
7     انجمن زنان نيك‌انديش     ۱۳۷۸
8     انجمن هنرهاي تجسمي     ۱۳۸۰
9     انجمن ئهدهبي هاژه قۆخان     ۱۳۸۰
10     انجمن حمايت از خانواده زندانيان     ۱۳۸۲
11     مجمع خيرين مدرسه ساز     ۱۳۸۲
12     انجمن بيماريهاي خاص     ۱۳۸۶
13     انجمن رفاه دانشجويي     ۱۳۸۶
14     مؤسسه سياه و سفيد     ۱۳۸۷
15     انجمن خيريه هديه     ۱۳۸۸
16     انجمن پيشگيري از اعتياد نمشير     ۱۳۸۹
17     مؤسسه علمي فرهنگي هوژان كردستان     ۱۳۹۰
18     مؤسسه خيريه احسان بانه     ۱۳۹۰
19     مؤسسه سلامت روان مهر گستر     ۱۳۹۲
20     انجمن نۆژين     ۱۳۹۲
21     بنياد اجتماعي و فرهنگي جوانان     ۱۳۹۳
22     بنياد توسعه فرهنگي     ۱۳۹۳
23     انجمن ئاسۆي ڕوون     ۱۳۹۴
شهرهاي خواهر
    نام كشور     شهر خواهرخوانده
ايران     ايران     آستارا[۱۱]
تصوير پانورامايي از شهر بانه (آبان ۱۳۹۲)
تصوير پانورامايي از شهر بانه، نوروز ۱۳۹۴